Het Zonneterp nutriëntensysteem
Een van de kwaliteiten van de bewerkte waterstroom (gemengd water) is de grote rijkheid aan nutriënten. De belangrijkste zijn stikstof- (N) en fosforverbindingen (P) en kalium (K+). Samen met koolstof (C) – afkomstig uit atmosferisch CO2 - vormen N en P de elementaire bouwstenen voor de cellen van planten en dieren. Een glastuinbouwkas heeft daar dan ook behoefte aan. Bij te weinig nutriënten stagneert de teelt.
 Stikstof
Het nutriënt dat hierbij de meeste aandacht verdient, is stikstof. In gasvormige toestand (N2) is dit de veruit meest voorkomende stof in de aardatmosfeer (78%). Als gas is stikstof inert; het reageert niet met andere stoffen. Zo wordt het wel gebruikt als ‘beschermende atmosfeer’ bij verpakking van etenswaren.
De stikstof in het zwartwater is in hoofdzaak gebonden in de vorm van ammonium.
Bij grondgebonden teelt kan stikstof in die vorm worden toegediend. In de bodem vindt een natuurlijk proces plaats van nitrificatie, waardoor de stikstof vrijkomt voor opname door planten. Bij substraatteelt (niet-grondgebonden) moet de stikstof op andere wijze beschikbaar worden gemaakt.
Bovendien bevinden zich in de zwartwaterstroom te veel nutriënten. Die kunnen niet allemaal door planten worden opgenomen, en zouden als afvalwater de kas weer verlaten.
 Het kringloopcomplex moet derhalve voorzien in omzetting van ammonium in nitraat en stikstof. Dit gebeurt in een bioreactor. Belangrijke processen hierin zijn:
- BZV-verwijdering door beluchting;
- Nitrificatie: omzetting van ammonium in nitraat;
- Denitrificatie: omzetting van nitraat in gasvormig stikstof.
Een deel van de stikstof (N2) zal na deze processen naar de atmosfeer ontsnappen. Daarmee is een groot deel van het overschot op milieuvriendelijke wijze geloosd. Een ander deel komt in voor de plant opneembare vorm (NO3-N) via het gietwater in de kas terecht.
Indicatief bedragen de concentraties voor nutriëntrijk gietwater: 225 mg N/ltr, 400 mg K/ltr, 40 mg P/ltr.
De restwaterstroom uit de kas (ongeveer 5% van het gietwater) bevat de overgebleven nutriënten; met name kalium, fosfor en natrium. In het huidige ontwerp wordt die waterstroom geloosd op het riool. Maar andere oplossingen zijn ook denkbaar, zoals:
- Een extra zuiveringsstap, waarna op het oppervlaktewater kan worden geloosd;
- Uitbreiding van de productieve kringloop met algenteelt.
Meer informatie over 'water' op deze site:
|
